İçme suyu şebekelerinde su kayıpları, mevcut su dağıtım şebekelerinde su kayıplarının birçok sebebi vardır bunların başında fiziki su kayıpları ve idari su kayıpları gelmektedir.
İçme Suyu Dağıtım Şebekelerinde Fiziki Su Kayıpları
İçme suyu dağıtım şebekelerinde fiziki su kayıpları, mevcutta bulunan su dağıtım ağı üzerinde iletimi sağlayan su hatlarının ek yerlerinde, yine bu hatlar üzerindeki su şebekesi altyapı elemanlarında veya hattın üzerinde meydana gelen çatlaklardan sızan sulara fiziki su kaybı denir.
Fiziki su kayıplarının başlıca nedenleri,
1- Su dağıtım şebekelerinde kalitesiz malzeme kullanımı
2- Kalitesiz işçilik
3- Yüksek Basınç
İçme suyu dağıtım şebekelerinde gerek ana besleme gerek dağıtım hattı üzerinde yer alan akış ölçerlerin (debimetre, abone su sayaçlarının ) hatalı ölçmesi veya hiç olmamasından kaynaklanmaktadır. Özetlemek gerekirse su şebekesine ve bu şebekeye bağlı abonelere verilen suyun tutarının yanlış hesaplanması veya bedelsiz verilmesinden dolayı ücretlendirilemeyen kayıplardır.
1- Depo çıkışlarında şebekeye verilen suyun ölçülmemesi
2- Abone sayaçlarının aktif kontrol edilmemesi veya kalibrasyonlarının yapılmaması
3- Bedelsiz verilen ve ücretlendirilmeyen en önemlisi ölçülmeyen kullanıcılardan kaynaklanmaktadır.
Yukarıda bahsedilen içme suyu dağıtım ve iletim hatlarındaki fiziki su kayıplarının ve idari su kayıplarının tamamına gelir getirmeyen su (GGS) denilmektedir. Gelir getirmeyen suların azaltılması için sağlıklı dünyada kabul görmüş su yönetimi yapılmalıdır.
İçme suyu dağıtım şebekelerinde su yönetimi, üretilen suyun kaynaktan çıktığı andan ve son nihai tüketiciye ulaştırılmasına kadar olan yolculuğunun ilk noktadan itibaren ölçülerek kayıt altına alınması ve bu dağıtım ağının kendi içerisinde izole bölgesel ölçülebilir, takip edilebilir ve izole basınç yönetilebilir bölgelere sahip olmasının tümüne su yönetimi denir.
Tek noktadan su girişine sahip olan ve belirlenen bölge dışında başka bağlantısı olmayan bölgelere izole bölge denir.
1- Bölgesel izole ölçülebilir alanlar (BÖA)
2- Bölgesel izole basınç yönetilebilir alanlar (BYA)
İçme suyu şebekelerinde tek noktadan girişi olan ve başka herhangi bir yerden bu belirlenen bölgeye su bağlantısı olmayan ve verilen suyun miktarının ölçüldüğü alanlara denilmektedir.
İçme suyu şebekelerinde tek noktadan girişi olan ve başka herhangi bir yerden bu belirlenen bölgeye su bağlantısı olmayan basınç yönetiminin yapıldığı alanlara denilmektedir. Bu bölgeler belirlenirken topografya önemli rol oynamaktadır.
